جریان شناسیجریان شناسی فکری و مذهبیمعرفی کتاب
معرفی کتاب «شیعیان عرب مسلمانان فراموش شده»
نویسندگان به دنبال جواب برای این حرکت شیعیان بعد از انقلاب اسلامی می گردند: «چه چیزی شیعیان را - حتی شماری اندک ازآنان را - به این نوع سیاستهای خشونت بار بکشاند؟ نارضایتی از چه چیزی ایشان را به انجام عملیات های انتحاری و چریکی سازمانی در طی دو دهه قبل واداشت؟»
علی اکبری
«شیعیان عرب مسلمانان فراموش شده» عنوان کتابی است که نویسندگان آن سالها است که جزو کارشناسان مسائل خاورمیانه می باشند. نویسندگان در پیشگفتار کتاب درباره دلیل نوشتن کتابی با این عنوان می گویند: «سی سال پیش نوشتن کتابی در باره شیعیان توجه کسی را در غرب به خود جلب نمی کرد به جز معدودی از متخصصان امور خاورمیانه. اما در سال 1979 انقلاب ایران موجب شد تا شاخه شیعی افراط گرایی اسلامی در نقشه ی ایدئولوژیک خاورمیانه جا پیدا کند. این انقلاب رشته ای از حرکتهای چریکی و تروریستی سازمانهای شیعی عربی در منطقه را برانگیخت که ارتشهای غربی را به گونه ای بی سابقه به مبارزه طلبید. نتیجه این بود که جوامع شیعی خاورمیانه عمدتا به اتخاذ سیاست های خشونت بار و متعصبانه در غرب شناخته شوند.»
نویسندگان به دنبال جواب برای این حرکت شیعیان بعد از انقلاب اسلامی می گردند: «چه چیزی شیعیان را – حتی شماری اندک ازآنان را – به این نوع سیاستهای خشونت بار بکشاند؟ نارضایتی از چه چیزی ایشان را به انجام عملیات های انتحاری و چریکی سازمانی در طی دو دهه قبل واداشت؟»
این کتاب بدنبال آن است تا تحلیلی از خصوصیات و نقش شیعیان عرب در سیاست و جامعه و مذهب در خاورمیانه معاصر ارائه بدهد تا به جوابی برای سوالات خود برسد.
نویسندگان تاکید می کنند که اولا تحقیق ما منحصر به شیعه اثنا عشری است. چرا که مهمترین و فعالترین فرقه مکتب تشیع است و دوما این کتاب در باره جهان عرب است چرا که در جهان عرب تنش هایی بین سنی و شیعه ایجاد شده که حتی این موضوع تحقیقی را در میان خود جوامع عرب هم منفور و باز کردن زخم های کهنه می دانند.
آنها در ادامه می گویند: «کتاب دفاع از شیعیان نیست. بلکه این کتاب تحقیقی درباره ی اوضاع و روابط و آرمانهای جامعه شیعی در جهان سنی است.» اما اصلی ترین سود و منفعت این تحقیق شناخت بیشتر خاورمیانه است برای تغییر در منافع آمریکا در منطقه: «ما معتقدیم سیاستهای آمریکا در منطقه ازآنچه تا کنون بوده است بسیار بهتر میتواند منافع آمریکا را با منافع مردم منطقه تلفیق کند.»
این کتاب شامل 3بخش است :
1- چهارفصل به تحلیل وضعیت عمومی و معضلات شیعیان به منزله یک کل می پردازد.
2- پنج فصل مطالعات موردی درباره شیعیان کشورهای : عراق، کویت، لبنان، بحرین و عربستان
3- دو فصل هم به روابط متقابل بین شیعیان و غرب و نتایج این تحقیق در امر سیاستگذاری می پردازد.
ازمزایای این اثر موضوع مورد بررسی آن است که جزو دغدغه های جهان اسلام به شمار می رود. همچنین نثر شیوا و نتیجه گیری در هر فصل از دیگر مزایای این اثر است. درپایان هم قسمتی از متن پیشگفتار کتاب را ذکر میکنیم:
به بیان دقیق تر ما در صدد پاسخ گویی به سوالات عملی ذیل هستیم:
1- شیعیان کیستند ودر پی چه هستند؟
2- نقش آنها در جامعه و سیاست منطقه خاورمیانه چیست؟
3- اساس مسئله تشیع از منظر جامعه وحکومت سنی چیست؟
4- سیاست های حکومتی و نگرشهای شیعی چگونه تحولات منطقه ای و داخلی را تحت تاثیر قرار می دهند؟
5- شیعیان و حکومت چه تدابیری برای پرداختن به مسئله شیعیان اتخاذ خواهند کرد؟
6- حکومتهای غربی باید در سیاستهای منطقه ای خود چه دیدگاهی در باره شیعیان داشته باشند به خصوص از منظر توسعه دمکراسی در منطقه؟
این کتاب توسط گراهام ای فولر و رند رحیم فرانکه نوشته شده و ترجمه آن توسط موسسه شیعه شناسی منتشر شده است.
منبع: مجله الکترونیکی اخوت