افزایش میل به یادگیری زبان انگلیسی در میان جوانان عراقی؛ جوانان عراقی در فکر مهاجرت!
براء الشمری – العربی الجدید
ترجمه: زهرا میرزایی
شهرهای مختلف در عراق شاهد بازگشایی تعداد زیادی از مؤسسات و مراکز آموزش زبان، به ویژه زبان انگلیسی، میباشد که وزارت آموزش و پرورش عراق مجوز افتتاح آنها را صادر کرده است. این مجوزها در چهارچوب برنامههای آموزشی مصوب شدهاند؛ این درحالی است که اکثر جوانان برای مهاجرت به یادگیری زبان انگلیسی روی میآورند.
دورههای آموزش مجازی در سایتها و شبکههای اجتماعی شاهد تقاضای زیاد دانشجویان و جوانان است؛ زیرا آموزش مجازی گاهی راه آسانتری برای یادگیری زبان میباشد.
طی دو سال گذشته تعداد مراکز آموزش زبان انگلیسی به بیش از 200 آموزشگاه رسیده است که اکثر آنها در پایتخت بغداد، بابل، جنوب نجف، بصره و اربیل شمالی است. منابع در وزارت آموزش و پرورش نشان میدهد که این مراکز راه خوبی برای سرمایهگذاری در حوزه آموزش و پرورش هستند؛ زیرا هر دانش آموز در یک دوره سه تا نه ماهه برای یادگیری زبان انگلیسی با قیمتهای بین 200 تا 600 دلار ثبتنام میکند. همه کسانی که به این مراکز مراجعه میکنند دلایل خود را برای یادگیری زبان انگلیسی دارند؛ از جمله شغل، مهاجرت و ادامه تحصیل در خارج از کشور و…
قصی الیاسری، رئیس کمیسیون آموزش پارلمان، میگوید که بیش از یک انگیزه برای جوانان عراقی جهت یادگیری زبان وجود دارد؛ از جمله میتوان یافتن فرصت شغلی، سفر به خارج، غناء فرهنگی و ارتباط با جهان را نام برد.
او به العربی الجدید میافزاید: «همه این دلایل و دلایل دیگر جوانان را به یادگیری چندین زبان، به ویژه انگلیسی، واداشته است.» وی توضیح میدهد: «در سالهای اخیر گرایش به زبانآموزی افزایش یافته است که نشان میدهد کشور در گذشته تقریباً منزوی و سفر جوانان به خارج از کشور بسیار محدود بوده است.» وی خاطرنشان میکند: «تغییری که کشور در سال 2003 شاهد آن بود و افزایش تقاضا برای شغل مترجم توسط مؤسسات و سازمانهای مختلف، فرصت های شغلی بیشتری را برای افراد مسلط به زبانهای دیگر، به خصوص انگلیسی، فراهم کرد. وزارت تحصیلات و تحقیقات عالی در چند سال گذشته تعدادی دانشکده زبان را برای پاسخگویی علاقمندان دانشگاهی به یادگیری زبان و همچنین نیازمندی تخصص در این حوزه افتتاح کرده است. رویای یافتن شغل به یکی از انگیزههای یادگیری زبان تبدیل شده است. وزارت آموزش و پرورش همچنین مجوز موسسات آموزش زبان را برای حمایت از جوانان در مقاطع مختلف تحصیلی مصوب کرده است.»
محمد وائل، معلم یک مؤسسه زبان انگلیسی در منطقه الحارثیه بغداد، میگوید که مؤسسات زبان، به ویژه مؤسسات معروف، در سال های گذشته شاهد حضور گسترده جوانان بودهاند. وی به العربی الجدید توضیح داد که دو نوع دوره آموزشی در این مؤسسات وجود دارد؛ نوع اول شامل دروس تقویتی برای برنامههای درسی به ویژه پایه ششم (مدرک ابتدایی)، متوسطه سوم (مدرک متوسط اول) و ششم مقدماتی (مدرک متوسطه دوم) است. این دروس اغلب در طول تابستان، یعنی قبل از امتحانات نهایی در خرداد ماه هر سال و همچنین قبل از امتحانات نوبت دوم در اوایل شهریور هر سال برگزار میشود. نوع دوم شامل یادگیری زبان انگلیسی و برخی از زبانهای دیگر در پاسخ به تمایل متقاضیان برای توسعه مهارتهای خود به دلایل متعدد مربوط به افزایش شانس یافتن شغل و مهاجرت است. وائل با اشاره به اینکه در سالهای اخیر مؤسسات زبان خصوصی در غیاب برنامههای دولتی و ضعف برنامههای درسی در مدارس رونق یافته است، توضیح میدهد که ارتباط مؤسسات آموزشی و وزارت آموزش و پرورش محدود به تائید و نظارت بر کار بدون دخالت مستقیم در محتوا است و برخی مؤسسات سعی کردهاند برنامه آنها مطابق با برنامههای درسی مصوب در سراسر جهان باشد.
در همین زمینه کاظم الشمری، نماینده مجلس، به نوبه خود میگوید که وزارت آموزش درحوزه آموزش زبان انگلیسی در مدارس کوتاهی کرده است و ما شاهد عدم وجود برنامههای دولتی برای تسهیل یادگیری زبان هستیم.
وی میافزاید: «ما یکی از کشورهای شکست خورده در آموزش زبان انگلیسی علیرغم درک نیاز به آن هستیم.» وی توضیح میدهد که وزارت آموزش و پرورش موظف است مؤسسات رسمی دولتی را افتتاح کند و سایر مؤسسات خصوصی را که وظیفه آموزش زبان انگلیسی به جوانان را بر عهده میگیرند تشویق کند و ضعف آشکار در کار وزارت آموزش و پرورش در این امر مشهود است. همچنین به عدم علاقه به یادگیری زبان انگلیسی در مدارس عراق بر خلاف کشورهای همسایه اشاره میکند و میافزاید: «مثلاً در اردن دانش آموزی که دوره ابتدایی را تمام میکند، به زبان انگلیسی مسلط است.»
حاتم العوادی، مدرس یکی از موسسات زبان انگلیسی، میگوید: «مؤسسات زبان، به ویژه موسسات معروف، طی سالهای گذشته شاهد حضور گسترده جوانان بودهاند که به دلایلی مانند افزایش فرصتهای شغلی و مهاجرت است.»
اکثر جوانان عراقی مهاجرت را برای داشتن آیندهای بهتر به ماندن درعراق ترجیح میدهند؛ چراکه در عراق این روزها با کمبود فرصتهای شغلی و فسادهای زیاد اداری و سوء مدیریت مواجه هستند و از آن رنج میکشند.
محمد صالح (24 ساله) میگوید که مهاجرت به خارج از عراق به دلیل خشونتها و نبود فرصتهای شغلی و سلطه احزاب بر اکثر ادارات دولتی به آرزوی اکثر جوانان عراقی تبدیل شده است.
صالح میدانست که همه اینها باعث ناامیدی جوانان عراقی شده و آنها را به جستجوی زندگی مناسب و عاری از این مشکلات که در کشور ماندگار شدهاند، سوق میدهد و گوشزد کرد که بسیاری از دوستانش اکنون در خارج از عراق هستند و زندگی خوبی دارند.
آمار رسمی از تعداد عراقیهایی که از سال 2003 یا پس از افزایش پناهندگی به خارج از کشور پس از تسلط داعش بر بخشهای وسیعی از شمال و شمال غرب کشور طی سالهای 2014 و 2015 مهاجرت کردهاند وجود ندارد، اما برخی از آمارهای منتشر شده توسط مقامات مرتبط در عراق این تعداد را صدها هزار نفر تخمین میزنند.