حضور جدی داعش در مالدیو؛ به امید بهشتی جدید در اقیانوس هند
در ماه گذشته ۱۴۰۰ نیرو پلیس این کشور تفکر جهادی را پذیرفته اند، به طوری که برای کشتن همکار پلیسشان لحظهای تردید نمیکنند. به گفته حامد؛ حدود ۴۲۳ نفر از شهروندان مالدیو در تلاش بودند تا برای پیوستن به نیروهای داعش به سوریه و عراق بروند که از این جمع ۱۷۳ نفر موفق به این کار شدند. به علاوه ۱۷۳ نفر دیگر نیز به پاکستان و افغانستان رفتهاند.

منبع: CNBC
ترجمه: مهدی صالحی
قایق پلیس آمده بود تا «ابراهیم فرید» را بازگرداند. او روحانی محافظهکاری است که سال های پیش به دلیل فتوای جهاد از ماله، پایتخت مالدیو اخراج و به جزیرهای دوردست تبعید شده بود. اما مشکل اینجا بود که فرید نمیخواست از تبعید آزاد شود و روستائیان سلاح به دست آمده بودند تا مطمئن شوند که خواستههای فرید برآورده میشود.
فرید به جزیره هیماندو «Himandhoo» تبعید شده بود که البته برای مقامات مالدیو ناشناخته بود. او توانست این جزیره را به منطقهای خودمختار تبدیل کند که بر اساس شریعت اداره میشد. به گفته پژوهشگری به نام آیشات ولیزینی« Aishath Velizinee»: مردان این جزیره ریش و موی سر خود را دیگر نمیتراشند، پیژامه و جامههای بلند (دشداشه) میپوشند و مانند عربها عمامه بر سر میگذارند، زنان نیز جامههای سیاه به تن میکنند.
روستائیان تصمیم گرفتند جزیره زیبای خود را به سبک مردم عربستان زمان قرون وسطی اداره کنند. بنابراین واردات بز آغاز شد و ماهیگیران و صیادان شغل خود را رها کردند و به دامداری روی آوردند. جزایر اقیانوس هند برای پرورش بز مناسب نیست و همهشان میمردند اما طرفداران فرید بازهم برایشان بز میفرستادند.
بر اساس اطلاعاتی که هند به دست آورده بود، نیروهای جهادی که از سوریه بازگشته بودند در حال طراحی حملاتی بودند بنابراین به دستور دولت مالدیو، نیروهای امنیتی در سراسر جزیره به حالت آماده باش درآمده بودند. این خبر باعث شد تا نیروهای اطلاعاتی هند نیز احساس خطر کنند زیرا گروههای اسلامگرا در همسایگی هند نه تنها امنیت کشور خود را به خطر میاندازند بلکه از نیروهای جهادی هند نیز حمایت لجستیکی میکنند.
تفکر جهادی
به گفته «محمد حامد» یکی از ماموران عالیرتبه پلیس مالدیو: در ماه گذشته ۱۴۰۰ نیرو پلیس این کشور تفکر جهادی را پذیرفته اند، به طوری که برای کشتن همکار پلیسشان لحظهای تردید نمیکنند. به گفته حامد؛ حدود ۴۲۳ نفر از شهروندان مالدیو در تلاش بودند تا برای پیوستن به نیروهای داعش به سوریه و عراق بروند که از این جمع ۱۷۳ نفر موفق به این کار شدند. به علاوه ۱۷۳ نفر دیگر نیز به پاکستان و افغانستان رفتهاند.
چنانچه میانگین جمعیتی مالدیو را در نظر بگیریم، این کشور با ۴۲۵ هزار نفر جمعیت، در صدر کشورهای تامین کننده جنگجوهای خارجی داعش قرار دارد. شاید بیش از ۱۰۰ نفر از این جنگجوهای آموزش دیده به همراه خانوادههایشان به مالدیو بازگشتهاند. به ادعای مقامات مالدیو؛ در سال ۲۰۱۷ نیروهای جهادی نقشهای داشتند تا یک هواپیمای مسافربری را منفجر کنند، عملیاتی شبیه به عملیات استرالیا.
به گفته مقامات دولتی؛ جوامع اسلامی محلی، دختران زیر سن قانونی را به ازدواج مردان درمیآورند، مانع از واکسنزدن به فرزندان خود میشوند و آنها را به مدرسه نمیفرستند زیرا نظام آموزشی کشور را بر اساس تفکر غربی میدانند. گزارش شده که بیش از ۲۵۰ خانواده از فرستادن فرزندان خود به مدرسه امتناع میورزند.
فرهنگ سنتی مالدیو نسبت به آزادیهای شخصی معمولا سختگیر نبوده است. در قرن چهاردهم میلادی ابن بطوطه، که یکی از بزرگترین سیاحان جهان است ناامیدی خود را از بیمیلی زنان محلی در پوشاندن خود را اینگونه توصیف میکند؛ «من تلاش کردم تا به این شیوه پوشش زنان منطقه پایان بدهم و به آنها سفارش کردم که لباس بپوشند اما در این امر موفق نبودم».
پس از سونامی اقیانوس هند که جان صدها تن را در این جزایر گرفت و جوامع بسیاری را از بین برد، در سال ۲۰۰۴ اسلامگرایان در مالدیو شروع به جمعآوری نیرو کردند. «یامین رشید» نویسنده و تحلیلگری که بعدها توسط اسلامگرایان کشته شد مینویسد: روحانیون شروع کردند به گشتن در جزیرهها در حالی که مسلح بودند به سلاح پول، پولی که از خیریههای اسلامی پاکستان و خاورمیانه فرستاده میشد. پیام آنها بسیار ساده بود؛ بلایایی مانند سونامی تاوان گناهان مردم مالدیو است و مردم باید با توبه از غضب خدا دوری کنند.
جاهطلبیهای فرید هر روز بیشتر و بیشتر میشد. او به همراه «محمد مزید» از شهر ماله پایتخت مالدیو، «علی رشید» و «محمد سلیم» که هر دو ساکن جزیره «کالیدو» بودند و «علی شریف» شاگرد فرید، نقشهای را طراحی کردند تا حکومتی را در مالدیو تشکیل دهند که بر اساس شریعت اداره شود. آنها در سال ۲۰۰۹ با بمبگذاری در پایتخت، تعدادی از توریستهای چینی را کشتند که بعدا در بازجوییها مشخص شد که آنها را با توریستهای ژاپنی اشتباه گرفته بودند.
شبکههای جهادی مالدیو از همان ابتدا حلقههای فراملی را ایجاد کرده بودند. در سال ۲۰۰۸ «علی عصام» که ملیتی مالدیوی دارد متهم شد که با لشکر طیبه همکاری داشته و در سال ۲۰۰۵ به یک مرکز علمی در هند حمله کرده است، بنابراین وی از سریلانکا اخراج و به مالدیو بازگردانده شد. علیرغم درخواستهای هند، او هیچگاه تحت پیگرد قانونی قرار نگرفت.
«علی جلیل» اولین شهروند مالدیوی بود که در سال ۲۰۰۸ دست به عملیات انتحاری زد. او پیش از این دو سال را با اتهامات مرتبط با تروریسم در زندان گذرانده بود اما بعد از آن آزاد شد و اجازه یافت تا به کشور پاکستان سفر کند و در همان جا حملهای انتحاری انجام داد و کشته شد.
ظهور اسلام سیاسی
«حسن شیفازی» سه شب متوالی در خواب میبیند که همراه پیامبر اسلام مشغول جهاد است. او تمام سیدیهای موسیقیاش را دور میاندازد و شروع به یادگیری قرآن می کند. او دیگر فوتبال بازی نمیکند، با دوستانش به مهمانی و جشن نمیرود و با دختری که سالها با او بوده ازدواج میکند به این شرط که دین جدیدش را قبول کند. سپس در سال ۲۰۱۴ رسانه «بلاد الشام» که وابسته به القاعده است اعلام میکند که شیفازی در جنگ با نیروهای داعش در نزدیکی «اریحا» کشته شده است.
۴۵ درصد از کسانی که سابقه جنایی دارند معمولا با جرایم خشونتآمیز و قاچاق مواد مخدر در ارتباط هستند، شیفازی نیز جزیی از آنها بوده است. برای بسیاری، اسلام سیاسی وسیلهای بوده تا ننگ زندگی خلافکارانه خود را از این طریق پاک کنند. «احمد منصف» که در جنگ سوریه کشته شد سابقه قاچاق مواد مخدر داشته و در سال ۲۰۱۲ بهدلیل حمله به پلیس مدتی را در زندان گذراند. بعد از اینکه زمانی را با روحانیون اسلامی گذراند، تصمیم گرفت تا راه خلاف را کنار بگذارد و در سال ۲۰۱۴ به همراه همسرش برای پیوستن به داعش به سوریه رفت.
خود حکومت نیز باعث افزایش جهادگرایی در مالدیو شده است. به این صورت که سیاستمداران اغلب برای حذف رقبای سیاسی خود با اسلامگرایان جهادی متحد میشوند. گروهی از مالدیو به سوریه رفته بودند که عکسهای آن اخیرا لو رفته است. این گروه توسط «آدم شمیم» تشکیل شده بود، کسی که به حکم رئیس جمهور، عضو شورای اسلامی کشور شده بود. نمونه دیگر شخصی به نام «رئوف» است. وی متهم به قتل نویسندهای به نام «احمد ریلوان» بود که با چشمپوشی مقامات امنیتی توانست به پاکستان بگریزد.
آموزش و پرورش نیز در این زمینه مشکلات را بیشتر میکند. به عنوان مثال در کتابهای دینی مدارس به دانشاموزان یاد داده میشود که؛ جهاد با مردمی که مانعی بر سر راه دین اسلام هستند، فرض و واجب است. در این کتابها وعده داده میشود که بهزودی اسلام در سراسر جهان حکمفرما میشود. این کتب درسی در مورد خلافت اسلامی میگویند: این همان چیزی است که مسیحیان و یهودیان آن را نمیخواهند و حتی در این زمانه نیز با یکدیگر بر علیه اسلام متحد شده اند.
در سراسر شهر و حتی بعضی جزیرههای کوچک دیگر، دیوارنوشتهها از جوانان دعوت می کنند تا برای جهاد به سوریه بروند. رهبران سیاسی مالدیو که مشروعیت خود را بر اساس اسلام بنا نهاده اند، کمکم به این نتیجه رسیدهاند که روابط فرصتطلبانهای که با جهادگرایان داشته اند، سبب قدرت گرفتن نیروهایی شده که وجود خود رهبران را با خطر مواجه کرده است.
دولت «ابراهیم محمد صلح» رئیس جمهور مالدیو به وجود این مشکل اعتراف کرده و نشان داده که در از بین بردن شبکههای جهادی کشور جدی است، قدم برداشتن در مسیری که طولانی و البته خطرناک است.