جشن‌های فارغ‌التحصیلی عراق؛ از پوشیدن لباس‌های شرم‌آور تا فرو رفتن در قالبِ خون‌آشام‌ها!
الداعی نیوز
ترجمه : رامین حسین آبادیان
مدتی است که دانشگاه‌های عراق شاهد مظاهر و پدیده‌های اجتماعی بیگانه است. این درحالی است که چنین پدیده‌هایی پیشتر در دانشگاهها به چشم نمی‌خوردند. پس از افت سطح علمی دانشگاه‌های عراق و خروج آن از فهرست دانشگاه‌های برتر جهانی، در هر مناسبتی که زمان جشن دانشجویان فارغ‌التحصیل فرا می‌رسد، تصاویری از جشن‌های رقص و پایکوبی همراه با پوشیدن لباس‌های شرم‌آور به چشم می‌خورد. شرکت‌کنندگان در این جشن‌ها با پخش صدای بلند موسیقی‌ای که کوچکترین سنخیتی با هنر ندارد، لذت می‌برند. نکته قابل تأمل این است که گاهی این پدیده در سطح جامعه و در کفِ خیابان دیده می‌شود. به نظر می‌رسد این ویژگی مرحله کنونی در جامعه عراق است و دانشجویان در سایه فقدان آگاهی و نداشتن انگیزه‌های دینی و اخلاقی، دست به چنین کارهایی می‌زنند. در این میان، معنا و مفهوم ماهیت دانشگاه نیز به فراموشی سپرده شده است. طبیعتا دانشگاه مکانی نیست که در آن ابتذال و انحراف رفتاری جایی داشته باشد.
ناظران این تحولات معتقدند آنچه که در هنگام فارغ‌التحصیلی دانشجویان از دانشگاهها و در زمان برگزاری جشن‌ها اتفاق می‌افتد، جزئی از فرهنگ جامعه عراق در دوره کنونی به شمار می‌رود. ناظران بر این باورند که در حال حاضر، کنترل این شرایط بسیار سخت است. به عقیده این دسته از ناظران، عراق از فقدان مظاهر جشن‌های متمدنانه معمول در دیگر کشورهای جهان نظیر برپایی نمایشگاه‌ها و برگزاری گردهمایی‌ها و نشست‌های ادبی و فرهنگی، رنج می‌بَرَد. از سوی دیگر، دست‌اندرکاران و مسئولان دانشگاهها نیز چشم خود را به روی رفتارهای دانشجویان که با سلایق عمومی در تضاد هستند، بسته‌اند. «محمد عبدالمحسن الشافعی» استاد رسانه در همین راستا تصریح می‌کند: «وزارت آموزش عالی این فرصت را در اختیار جوانان در دانشگاهها قرار داد تا آن‌ها بتوانند در مناسبت‌هایی نظیر فارغ‌التحصیلی به شادی بپردازند. ازهمین‌روی، آن‌ها هم در جشن‌هایی که برپا می‌کنند، اقداماتی را که متناسب با سن و سال‌شان است، انجام می‌دهند. این اقدامات کاملا طبیعی و معمول، هستند. در این جشن‌ها، رقص به معنایِ واقعی آن وجود ندارد، بلکه آنچه دیده می‌شود نوعی حرکات موزون برای نشان دادن شادی و خوشحالی است. انتظار این است که چنین اقداماتی مورد تشویق قرار گیرند نه اینکه محدود شوند»!
این درحالی است که «علاء الادریسی» یکی از اساتید دانشگاه عنوان می‌کند: «باید دانست که دانشگاهها بخشی از جامعه هستند. ازهمین‌روی، پدیده رقص دیگر پدیده‌ای نیست که تنها منحصر در دانشگاهها باشد، زیرا رفتارهایی که در دانشگاه به وقوع می‌پیوندد، انعکاسی طبیعی از فرهنگ حاکم بر جامعه هستند. اخیرا کمتر صدای موسیقی‌های عراقی در دانشگاه‌های عراق به گوش می‌رسد و به همین دلیل، لازم است در خصوص برگزاری جشن‌ها در دانشگاه نوعی قانون‌گذاری صورت پذیرد. البته می‌بایست به این مسئله نیز اشاره شود که هر موسیقی و رفتاری نباید مستهجن قلمداد گردد. در شرایط کنونی، ما نیاز به سازماندهی مجدد دانشگاه و رفتارهای دانشجوها هستیم. باید از خود بپرسیم که دانشگاهها برای تحقق چه هدفی ایجاد شدند؟ پر واضح است که هدف اصلی دانشگاهها تکمیل مسیر تربیتی فرزندان است. این مسیر از خانواده‌ها آغاز شده و در دانشگاهها تکمیل می‌شود. اگر برخی ضوابط و مقررات در دانشگاهها برقرار شود، خواهیم توانست جایگاه دانشگاه و شأن و آبروی آن را حفظ کنیم.»
از سوی دیگر، «اسامه کریم» دانشجوی مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد در سخنانی تصریح می‌کند: «برگزاری جشن‌ها در صحن دانشگاهها سرشار از هرج و مرج بود. ما در جریان این جشن‌ها تصاویری را مشاهده کردیم که هیچ مطابقتی با تاریخچه و سابقه دانشگاه نداشتند. در این جشن‌ها، مظاهری از رقص به چشم خورد. این درست همان صحنه‌ای است که در کازینوها مشاهده می‌شود. بدیهی است که وجود چنین صحنه‌هایی آن هم در صحن دانشگاهها شایسته نیست. چنین چیزی اساسا با هدف دانشگاه نیز در تعارض است. البته ما این مسئله را نیز می‌دانیم که یک دانشجو علاقه دارد برای مدتی از درس و کلاس فاصله گرفته و به برگزاری جشن بپردازد. در اینجا، این وظیفه مدیریت دانشگاه است که در زمینه برگزاری جشن‌ها و سازماندهی کردن آن‌ها به گونه‌ای که شایسته محیط علمی دانشگاه و شأن دانشجو باشد، وارد عمل بشود».
در این میان، «حسین الکاظمی» پژوهشگر حوزه اجتماعی عنوان می‌کند: «جشن‌های آمیخته با رقص و پایکوبی در دانشگاه‌های عراق یک پدیده غیرمتمدنانه و نادرست است. این اقدام به طور کامل در تضاد با فرهنگ جامعه است و هیچ سنخیتی نیز با فضای علمی دانشگاهها ندارد. آنچه که واضح به نظر می‌رسد، این است که تمامی مظاهر شادی و خوشحالیِ دانشجویان در دانشگاهها باید در چارچوب اصول و ارزش‌های اخلاقی ظهور و بروز پیدا کند. وزارت آموزش عالی باید این چارچوب را برای دانشجویان و دانشگاهها مشخص نماید. دانشگاه دارای حریمی است که به اقتضای این حریم، بسیاری از کارها نباید در آن انجام بشود. جشن‌هایی که در داخل دانشگاه برگزار می‌شوند، باید قانون‌مند و ضابطه‌مند باشند. این جشن‌ها باید در شأن یک دانشجو و کادر آموزشی آن باشد».
در جریان جشن‌های فارغ‌التحصیلی در دانشگاه‌های عراق بعضا حتی شمشیر، نیزه و خون نیز به چشم می‌خورد و شرکت کنندگان گاها خود را به شکل افراد خون آشام و تروریست‌های انتحاری درمی‌آورند. زنان نیز با آرایش غلیظ در این جشن‌ها مشارکت می‌کنند. برخی دیگر از شرکت‌کنندگان هم لباس‌های نظامی بر تَن می‌کنند و با درجه‌هایی که بر روی دوش‌شان قرار دارد به رقص می‌پردازند؛ درست مانند کسانی که کافه‌های شبانه رقاصی می‌کنند. این‌ها جملگی تصاویر شرم‌آوری هستند که در جشن‌های «بالماسکه» دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی، دیده می‌شوند. مقصود از جشن‌های بالماسکه در واقع جشن‌هایی هستند که در آن شرکت‌کنندگان نقاب بر روی صورت‌شان می‌گذارند و یا با لباس‌های مبدّل ظاهر می‌شوند. تمامی این‌ها در حالی است که شایسته است دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی به برگزاری جشن‌های سنتی و گرفتن عکس‌های یادگاریِ دسته‌جمعی مبادرت ورزند. حالا سؤال اینجاست که ارزش‌ها و مفاهیم چگونه به انحراف کشیده شدند و مظاهر بیگانه چطور در صحن علمی دانشگاهها ورود پیدا کردند؟ باید پرسید چرا در جامعه عراق که از یک میراث تمدنی و تاریخی برخوردار است، این سطح از اهانت به مفاهیم و ارزش‌های تربیتی، اسلامی و اخلاقی صورت می‌پذیرد؟ همچنین نباید از فقدان نقش نظارتی مسئولان دانشگاه‌های عراق غافل شد. ناگفته پیداست که مسئولان دانشگاهها به نقش اخلاقی و سازمانی خود در اعمال نظارت بر رفتارهای دانشجویان، عمل نمی‌کنند.
به هر حال، جای هیچ شکی وجود ندارد که جشن‌های فارغ‌التحصیلی دانشجویان در دانشگاه‌های عراق که اخیرا برگزار شدند، بیانگر واقعیت کنونی این کشور هستند. برگزاری این جشن‌ها تمرد علیه مفاهیم و ارزش‌های والای جامعه هستند. این جشن‌ها موجب شده‌اند تا به چهره دانشجویانی که جامعه تا دیروز برای آن‌ها احترام زیادی قائل بود، خدشه وارد شود. این دانشجویان کسانی هستند که دولت تا دیروز برای ساختن آینده عراق روی آن‌ها حساب ویژه‌ای باز کرده بود. با این حال، کار دانشجویان فارغ‌التحصیل به جایی رسیده است که شمشیر و نیزه به دست می‌گیرند و یا لباس‌هایشان را آغشته به خون می‌کنند و همچون آوازه‌خوان‌ها به رقص و پایکوبی می‌پردازند. با ظهور و بروز چنین صحنه‌هایی در مراکز آموزش عالی عراق، دیگر جای هیچگونه شکی نیست که تمامی نهادها و مؤسسات دولتی و مدنی باید به این مسئله ورود کرده و جلوی این تمرّد و سرکشی را بگیرند. این تمرد و سرکشی توسط دانشجویان فارغ‌التحصیل هشداری نسبت به رقم خوردن یک آینده تاریک است که در آن علم هیچ ارزش و جایگاهی ندارد.
