نظرسنجی پیو: نگاه افکار عمومی دنیا به ایران بهتر شده
علیرضا صالحی
متن زیر گزارشی از نظریه سنجی موسسه پیو راجع به میزان تهدیدانگاری ایران، نوع نگاه کشورهای خاورمیانه و آفریقایی به ایران و دیدگاههای مردم دنیا راجع به تنش میان ایران و آمریکاست. نزدیک به 37 هزار نفر از 33 کشور دنیا که ساکن قارههای مختلفی هستند مورد پرسش واقع شدهاند.
کاهش تهدیدانگاری ایران در میان کشورهای دنیا
در سال 2019 تنها 7درصد مردم آمریکا، ایران را مهمترین تهدید کشورشان پنداشتهاند. در صورتیکه در سال 2007 تقریبا 25درصد افراد به ایران به عنوان تهدید نظر داشتند. در مقابل کشورهای دیگر، سهم بیشتری به عنوان تهدید کشور آمریکا یافتهاند. در همین سال 2019، کشور چین (24%) روسیه (24%) و کره شمالی (12%) به عنوان تهدید فرض اعلام شدهاند.
در کشورهای دیگر نیز همین روند کاهشی برقرار است. در سال 2007، در لبنان 37 درصد ایران را به عنوان تهدید منطقه پنداشتند ولی در سال 2019 تنها 10درصد به تهدید بودن ایران نظر داشتند. همچنین در سال 2007 (1%) و در سال 2019 (9%) گفتهاند ایران میتواند متحد قابل اعتماد لبنان باشد.
تنها منطقهای که بیشترین آمار تهدیدانگاری ایران را دارد، مردمان سرزمین های اشغالی فلسطین هستند که در سال 2019 قریب به 60 درصدشان ایران را مهمترین تهدید کشورشان دانستهاند. قریب 5 درصد نیز حزبالله لبنان را به عنوان مهمترین تهدید خود انگاشتهاند. در لبنان 10 درصد مردم ایران را بزرگترین تهدید پنداشتند در حالیکه در همان کشور، 49 درصد اسرائیل را و 11 درصد سوریه را مهمترین تهدید کشور خود قلمداد کردهاند. مردم ترکیه نیز تنها 1درصد ایران را تهدید پنداشتند.
افکار عمومی در خاورمیانه تصور دارند که نقش ایران در منطقه زیاد شده است. در این میان مردم قاره آفریقا به مقدار بسیار کمتری نسبت به خاورمیانه ایران را تهدید دانستهاند. به طور مثال تنها یک درصد تونسی ها ایران را تهدید کشور خود دانستند.
همزمان با کاهش میزان تهدیدپنداری ایران در منطقه، تصور بازیگری ایران در منطقه در ده سال گذشته افزایش یافته است. در سال 2017 بیشتر مردم لبنان و اردن و نیمی از ساکنان اسرائیل به افزایش نقش ایران طی ده سال اخیر در منطقه اذعان داشتهاند. همینطور در ترکیه و تونس، بیشتر مردم معتقد بودند که جایگاه و تاثیرگذاری ایران در منطقه افزایش یافته است.
خروج ترامپ از برجام
بسیاری از کشورهای اروپایی از خروج ایالات متحده از برجام ابراز نارضایتی میکنند و از عملکرد ترامپ انتقاد دارند. کشورهای مهمی مثل آلمان، فرانسه و انگلیس که خود بخشی از قرارداد بودند از این وضعیت ناراضی هستند. همچنین در مورد برداشتهشدن محدودیتهای غنیسازی اورانیوم در ایران نیز انتقاد دارند. در آلمان به میزان 77% نارضایتی از طرف مردم به ثبت رسیده است که در میان 33 کشور اروپایی بیشترین مقدار است. مردم روسیه نیز از جمله منتقدین سرسخت خروج آمریکا از برجام هستند.
در سال 2017، 38 درصد مردم اروپا موافق خروج آمریکا از برجام بودهاند و در سال 2019 این میزان 25 درصد کاهش یافته و به 13%درصد رسیده است. در مقابل برخی که با کارهای ترامپ در امور سیاسی جهان و عملکردش در رابطه با ایران موافق بودند از خروج از برجام نیز حمایت کردند. مثلا در اسرائیل 39 درصد به خروج آمریکا از برجام نظر مثبت دارند. در کانادا نیز 56 درصد مردمی که حامی سیاستهای ترامپ بودند از خروج او حمایت کردند. در مقابل 19درصد مردم آمریکا با سیاستهای ترامپ موافق نبودهاند.
البته تمامی این آمارها پیش از ترور نظامی بلند پایه نیروهای قدس سپاه ایران، سردار سلیمانی بوده است. بعد از هدف قرارگرفته شدن ایشان در فرودگاه بغداد توسط نیروهای آمریکایی تنش ها بین ایران و آمریکا اوج گرفت. پس از آن نیز تحریمهای جدیدی توسط ترامپ علیه ایران صادر شده است که آن نیز روابط دو کشور را تیره تر ساخته است.