جامعه شناسی کشورهای اسلامی

مسجد امام حسین(ع) قاهره؛ مرکز جشن‌های رمضانی مصر

مصطفی فتحی – رصیف 22

رسیدن به مسجد الحسین یا به قول مصری‌ها «سیدنا الحسین» به آسانی ممکن است. کافی است به میدان معروف عتبه در قاهره بروید؛ آنجا با ماشین‌های زیادی روبرو می‌شوید که رانندگانشان با صدای بلند فریاد می‌زنند «الحسین، الحسین» و این ماشین‌ها با چند جنیه(واحد پول مصر) شما را به جایی می­‌برند که خیلی­‌ها آن را از برکات پیامبر(ص) می­‌دانند.

به مسجد رسیدید؟ خوش آمدید به مسجدی که مصری‌­ها به عشق آن مسجد و عشق نام صاحب آن مسجد که به او «سید شباب اهل جنه» می­‌گویند، در آن جمع می­‌شوند.

این جا در روزهای ماه رمضان حال و هوای دیگری دارد. فانوس فروشان در همه جا پخش شده اند و تزئینات آویزان، دیدن آسمان را دشوار می کند. فانوس‌ها تمام خیابان‌های اطراف مسجد را پوشانده‌اند و رستوران‌های اطراف منوی غذایی خود را برای پذیرایی از روزه داران با خوشمزه‌ترین غذاها در افطار و سحر آماده می‌کنند.

برکت درب سبز

بنای مسجد الحسین(ع) در ایام فاطمی و در سال 549 هجری قمری منطبق با سال 1154 میلادی ساخته شد. این مسجد شامل سه در است که مشرف به معروف‌ترین خیابان فاطمی­‌ها در قاهره یعنی خیابان خان الخلیلی است. اما این مسجد در دیگری نیز دارد که به آن باب الاخضر(درب سبزرنگ)  می­گویند که بسیاری از مصری­‌ها قائل به برکتی خاص برای آن هستند. حاج رجب، مشهورترین فروشنده تسبیح بازار مسجد الحسین(ع) می­گوید:« وقتی این در سبز رنگ را زیارت می­‌کنید، احساس می­‌کنید که روح حسین(ع) به استقبال شما آمده و به شما خوش آمد می­‌گوید.» سبب علاقه بسیاری از مصریان به باب الاخضر این است که آنان معتقدند وقتی سر حسین(ع) را به مصر آوردند از این در عبور دادند و سر در پارچه­‌ای سبز رنگ پیچیده شده بود و از همین رو به این در، باب الاخضر می­‌گویند. هم چنین آنها معتقدند قطره‌­ای خون از سر امام حسین(ع) نزدیک این در به روی زمین ریخته شده است.

حاج رجب، مشهورترین فروشنده تسبیح بازار مسجد الحسین(ع) می­گوید:« وقتی این در سبز رنگ را زیارت می­‌کنید، احساس می­‌کنید که روح حسین(ع) به استقبال شما آمده و به شما خوش آمد می­‌گوید.»

آیا واقعا سر امام حسین(ع) در مسجد است؟

اکثر مصری‌ها بر این باورند که این مسجد به دلیل دفن سر امام حسین(ع) در آن به این نام،نام‌گذاری شده است. روایات تاریخی می­‌گویند که با آغاز جنگ‌­های صلیبی، حاکم مصر خلیفه فاطمی ترسید که به سر امام حسین(ع) که معتقد بودند در شهر عسقلان فلسطین مدفون است، آسیب وارد شود؛ از این رو دستور داد که سر مبارک را به مصر آورده و در مکان فعلی دفن کنند و مسجدی نیز در همان مکان بنا گذارند.

البته صبر کنید! این تنها روایتی نیست که در مورد سر امام حسین (ع) نقل شده است؛ چرا که برخی می­‌گویند سر مبارک در سوریه است و برخی می­گویند در مدینه؛ برخی قائلند در کربلاست و از عراق خارج نشده است!

ضریح داخل مسجد که به تازگی توسط بهره‌های اسماعیلی تعویض شده است

اما تلاش نکنید در این مساله با مصری­‌ها مجادله کنید! چرا که آنها ایمان دارند که سر امام حسین(ع) در سرزمین­شان است و مایه خیر و برکت زندگی­‌شان شده است. این مساله در دهه 80 میلادی در قرن بیستم مایه جدل و مناقشه بسیار در مصر شد. انیس منصور نویسنده مصری، در مقاله­‌ای نظرش را در این موضوع این گونه به رشته تحریر در آورد که سر امام حسین(ع) در هشت شهر کربلا، مدینه، دمشق، قاهره، عسقلان، حلب و رقه چرخید تا در نهایت در دمشق دفن شد. این مقاله موجب سر و صدای بسیاری در مصر شد به گونه ای که وزارت اوقاف مصر پس از آن در بیانیه­‌ای گفت که آنها وارد مکان سر در مسجد شده‌­اند و سر مبارک را در حجره‌­ای کوچک و پیچیده شده در پارچه ای سبز رنگ دیده‌­اند که عطر مشک و زعفران از آن به مشام می­‌رسیده است.

شیخ سلفی خواستار نابودی ضریح می‌­شود!

در سال 2017 درخواست دعوتگر سلفی، سامح عبدالحمید حموده مناقشات بسیاری در مصر برانگیخت. سامح عبدالحمید گفته بود که باید ضریح ساخته شده خراب شود چرا که هیچ دلیلی وجود ندارد که سر امام حسین(ع) در مسجد باشد و هرچه در این باره گفته شده صرفا شایعه است. البته این حرف خیلی مورد استقبال قرار نگرفت و حموده دشمن ضریح­‌ها نامیده شد و این که اندیشده سلفی ساخت ضریح در مسجد را حرام می‌­داند.

صوفیان مصر دو بار در سال، یک بار در سالگرد میلاد امام حسین(ع) و بار دیگر در سالگرد آوردن سر به مصر، جشنی مفصل در مسجد برگزار می‌کنند

میراث پیامبر(ص)

در مسجد الحسین(ع) حجره­ای است که در آن برخی از آثار پیامبر(ص) وجود دارد که زائرین به آنها تبرک می­جویند. در میان این موارد، قطعه ای از پیراهن منسوب به پیامبر، چهار تار مو از محاسن ایشان، شمشیری به نام عضد که هدیه سعد بن عباده به رسول الله(ص) بوده است و سرمه دان شخصی حضرت نگه داری می­شود.

علاوه بر این موارد،  قطعه ای از عصای پیامبر که گفته می­شود هنگام فتح مکه به دست ایشان بوده و هم چنین مصحفی منسوب به خط امام علی(ع) به خط کوفی در مسجد الحسین(ع) موجود است.

 

 

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا