جامعه شناسی کشورهای اسلامی

ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی در خاورمیانه؛ امارات در راس، مصر در قعر

۹۹٪ درصد جمعیت امارات متحده عربی و ۶۸ ٪ جمعیت عربستان سعودی عضو شبکه‌های اجتماعی هستند. عربستان سعودی بالاترین رشد سالانه کاربران شبکه‌های اجتماعی را در اختیار دارد که شاخص آن بین سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ حدود ۳۲٪ می‌باشد. این نمودار همچنین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی در ترکیه ۶۳٪، در مصر ۴۰٪ و  در مراکش را  ۴۷٪ عنوان کرده است.

ترجمه: مهدی صالحی

انقلاب فناوری و تکنولوژی بر پویایی سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا تاثیر عمیقی گذاشته است. در چند سال گذشته خاورمیانه و شمال آفریقا شاهد یکی از بالاترین ضریب های نفوذ اینترنت در جهان بوده است. یعنی از ۳۰ درصد در سال ۲۰۱۴ تا بیش از دو برابر آن یعنی ۶۷ درصد تنها در پنج سال رسیده است. از آن جایی که این مناطق جمعیت بسیار جوانی دارد (۶۰ درصد جمعیت زیر ۳۰ سال هستند) به احتمال فراوان روند رشد فعلی در سالهای آینده افزایش خواهد یافت.

نتایج تحقیقات دانشگاه اورگن آمریکا نشان می‌دهد که استفاده از شبکه‌های اجتماعی در کشور‌های خاور میانه و شمال آفریقا در سال‌های اخیر به شدت افزایش داشته است. این دانشگاه  نمودار آماری تهیه کرده است که فعالیت کاربران شبکه‌های اجتماعی کشور‌های خاورمیانه و شمال آفریقا را به نمایش می‌گذارد. طبق این نمودار ۹۹٪ درصد جمعیت امارات متحده عربی و ۶۸ ٪ جمعیت عربستان سعودی عضو شبکه‌های اجتماعی هستند. عربستان سعودی بالاترین رشد سالانه کاربران شبکه‌های اجتماعی را در اختیار دارد که شاخص آن بین سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ حدود ۳۲٪ می‌باشد. این نمودار همچنین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی در ترکیه ۶۳٪، در مصر ۴۰٪ و  در مراکش را  ۴۷٪ عنوان کرده است.

بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد در کشور‌های عربی ماهانه ۱۶۸میلیون نفر در فیس‌بوک فعالیت می‌کنند که مصر با ۲۴ میلیون کاربر روزانه، بیشترین رقم را به خود اختصاص داده است.  با تحقیقی که انجام گرفته مشخص شده است که دو سوم جوانان کشور‌های عربی برای دسترسی به اخبار ابتدا به فیس بوک و توئیتر مراجعه کرده  و ۴۹٪ آنان اخبار روزانه را از فیس بوک دریافت می‌کنند. در مورد دیگر شبکه‌های اجتماعی نیز گفته می‌شود که در سه سال اخیر تعداد کانال های یوتیوب در خاورمیانه و شمال افریقا ۱۶۰٪ افزایش داشته و در کشور‌های حاشیه خلیج فارس ۱۲ میلیون کاربر روزانه، از اسنپ چت استفاده می‌کنند.

تاثیرات سیاسی گسترش اینترنت

گسترش اینترنت در سال‌های گذشته کمک شایانی به ظهور فضای جدیدی برای مطرح کردن مباحث سیاسی در منطقه کرده است. برخی ویژگی‌های خاص خاور میانه و شمال آفریقا نیز در ظهور این محیط عمومی، آنلاین و فراملی نقش بسزایی داشته است. کاربران اینترنت در این مناطق دارای اشتراکاتی همچون فرهنگ مشابه، زبان مشترک(عربی) و پویایی سیاسی می‌باشند. از یک سو گسترش شبکه‌های اجتماعی به وسیله تبادل ایده‌ها و نظرات مردم کشور‌های مختلف منطقه، تعاملات کاربران را آسان کرده اما از سویی دیگر ظهور محیط دیجیتال جدید،‌ رقابت بین قدرت‌های منطقه را تشدید کرده است که حالا این رقابت‌های سیاسی را از قلمرو سیاست به حوزه آنلاین کشانده‌اند. با رشد تنش و رقابت‌های منطقه‌ای، جنگ‌های اطلاعاتی برخی کشور‌های منطقه نیز به شدت افزایش پیدا کرد. بنابراین حوزه آنلاین به زبان عربی، به فضایی برای رقابت‌ بین قدرت‌های بین المللی و منطقه‌ای و همچنین بازیگران غیردولتی تبدیل شده است.

یکی دیگر از عوارض گسترش اینترنت در این منطقه، حملات سایبری است که بر صنایع داخلی و زیرساخت‌های مهم و ضروری صورت گرفته است. این حملات پیامد‌های سنگینی بر امور سیاسی منطقه داشته است. یکی از این حملات سایبری در سال ۲۰۱۰ حمله به تاسیسات هسته‌ای نطنز بود که بر پیشرفت برنامه‌های هسته‌ای ایران تاثیر منفی گذاشت. حمله سایبری دیگری که پیامد‌های گسترده‌ای برای منطقه داشت حمله به تاسیسات آرامکو بود که موجب کاهش تولید نفت شرکت هیدروکربن عربستان گردید.

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا