دیدگاه معارضین سوریه درباره روابط حماس با ایران؛ ایران زیرپای حماس را خالی خواهد کرد؟!
علیرضا بیانی
تا قبل از فتنه سوریه سال ها قبل روابط مردم سوریه بالاخص اخوان المسلمین سوریه و حماس بسیار مستحکم بود. حماس در سوریه دست به فعالیت فرهنگی و مذهبی می زد و از این حیث تاثیر بسیاری در افکار مردم سوریه داشت. در اوایل فتنه، حماس از معارضین سوریه حمایت می کرد. حمایت حماس از این لحاظ بود که معارضین خواستار تشکیل حکومت اسلامی در سوریه بودند و این دقیقا همان هدفی بود که حماس سال ها قبل دنبال می کرد. یعنی تشکیل نظام اسلامی در منطقه توسط مردم همان کشورها. حماس از طیف اخوان المسلمین بود همان طور که در حال حاضر خود را از این طیف می داند، هرچند که رفتارهای حماس در منطقه بیش تر به سمت محور مقاومت گرایش دارد. جبهه حماس که از اخوانی های فلسطینی تشکیل شد و رفته رفته در جریان مبارزه با رژیم صهیونیستی رفتارش را با محور مقاومت منطبق کرد.
در اواسط فتنه سوریه که گروه های تروریستی و تکفیری در سوریه شکل گرفت جریان مقاومت وارد میدان جنگ شد. این بار حمایت از حکومت بشار اسد و مقابله با این گروه ها که متشکل از معارضین سوری بود در دستور کار محور مقاومت در منطقه قرار گرفت. دیدگاه مقاومت که در راس آن ایران قرار دارد این بود که مردم سوریه تعیین کننده سرنوشت خود هستند که همان بقای نظام اسد و دفع تکفیری ها بود در حالی که معارضین سوریه خلاف آن را باور داشتند و معتقد بودند که اکثر مردم سوریه از معارضین هستند و خواستار سرنگونی نظام اسد و تشکیل حکومت اسلامی در سوریه هستند.
به زعم معارضین و جریان اخوان المسلمین سوریه محور مقاومت قدرت خود در منطقه را در خطر دید و برای این منظور سیاست مقابله با معارضین را در پیش گرفت. بر این اساس حماس هم برای اینکه از حمایت جریان مقاومت محروم نشود دست از حمایت از معارضین برداشت و این سیاستی بود که ضد خواسته های مردم سوریه بود و آرمان های آن ها را زیر پا گذاشت.
درحال حاضر معارضین سوری و جریان اخوان المسلمین ادعای مقابله با اشغالگری صهیونیسم در فلسطین را دارند و مساله فلسطین را یک مساله مهم و اسلامی تلقی می کند. از نظر معارضین روابط حماس با ایران و حزب الله به نفع حماس و مساله فلسطین نیست. آن ها معتقدند همان گونه که محور مقاومت از نظام بشار حمایت کرد و سیاست بقای قدرت مقاومت را جایگزین خواسته مردم سوریه کرد در آینده به سازش با غرب و اسرائیل تن خواهد داد و این موضوع می تواند به ضرر حماس تمام شود. اساسا مصلحت حماس را فدای مصلحت خود خواهند کرد. ضمن اینکه مساله فلسطین می تواند برگ برنده ای برای ایران و جریان مقاومت باشد که بخاطر همین ایران روابط با حماس را افزایش میدهد. در غیر این صورت جریان مقاومت نمی توانست نقش مهمی را در موضوع سوریه ایفا کند. در اصل حمایت های ایران و جریان مقاومت از حماس در موضوع فلسطین با حمایت های معارضین و اخوانی ها تفاوت دارد و این یک امتیاز ویژه ای برای ایران تلقی می شود. همان گونه که دبیرکل حماس اسماعیل هنیه شهید سلیمانی را شهیدالقدس عنوان کرد که نمایانگر همین موضوع مهم است. این در حالی است که معارضین سوری شهید سلیمانی را مجرم خطاب می کنند.
علی ای حال معارضین و اخوانی های سوریه روابط حماس با ایران و حزب الله را به مصلحت فلسطین نمی دانند و خواستار بازگشت حماس به تفکرات گذشته و همسویی با معارضین سوریه هستند. حماس در اواسط فتنه سوریه دست از حمایت از معارضین برداشته بود. علیرغم اینکه حماس از طیف اخوان المسلمین در منطقه بوده است. همچنین بیانیه اخوان المسلمین سوریه و معارضین مطرح می کند که روش محور مقاومت روشی صحیح از لحاظ اصول و مبانی اسلامی نیست. در این بیانیه گفته شده حماس از این اصولی که بدان پایبند بوده، در حال حاضر رویگردان شده است. همچنین در این بیانیه گفته شده ایران در منطقه خصوصا در میان اعضای حماس به دنبال اجرای پروژه شیعه سازی است و این موضوع می تواند برای دیگر کشورهای منطقه خطرناک باشد. همان طور که این طرح در سوریه اجرا شد. معارضین سوریه راهبرد ایران را در منطقه رسیدن به حکومت صفویه می دانند که نشانه های آن از نظر آنان واضح است.
طبق آماری که توسط یکی از اساتید دانشگاه به نام دکتر ابراهیم قطریب ارائه شده، اکثر مردم سوریه مخالف حضور جبهه مقاومت در سوریه و روابط آن ها با حماس هستند. البته این آمار بسیار مغرضانه و از طیف معارضین برداشت شده است و نمی تواند نظر همه مردم سوریه باشد.
